وسایل و تجهیزات ارتودنسی ثابت و متحرک
خانم دکتر ترمه
در این قسمت شما با دو نوع از لوازم ارتودنسی آشنا میشوید : لوازم ثابت و لوازم متحرک.
در واقع برای درمان ارتودنسی دندان از ابزار و وسیله های مختلف استفاده می کنند تا در نهایت دندانها به جایگاه مطلوب خود انتقال پیدا کنند .این وضعیت باعث شده که تماس دندانها در هنگام بسته بودن فک ها بهبود یابد .
مورد زیر رایج ترین از وسایل مورد نیاز در ارتودنسی می باشند. اگر چه بیمار می تواند به طور معمول با تجهیزات ثابت غذا بخورد ولی باید از برخی غذاها و نوشیدنی ها مانند نوشیدنی های گازدار، شیرینی های سخت و یا تافی ها خودداری کند. افرادی که در ورزشهای ارتباطی شرکت دارند باید از سپرهای خاصی برای دندان ها که ساخته شده است استفاده کنند.
نمونه هایی از وسایل ارتودنسی ثابت عبارتند از:
1-بریس ها : در واقع چند نوع بریس وجود دارد از جمله : بریس لینگوال ، بریس شفاف دیمون یا بریس سرامیکی ،بریسهای فلزی. این بریسهای فلزی بوده و از استیل ضدزنگ با درجه بالا تهیه شده اند و دیگر وسایل شامل :باندها ، براکت ها ، سیم ها
-باندها را محکم در اطراف دندانها بسته تا در برابر پوسیدگی دندان ها محافظت کرده و دیگر برای نگهدارنده اتصالات وسایل مختلف ارتودنسی استفاده میشود.
-اما در مورد براکت ها که بیشتر در قسمت های جلوی دندان استفاده می شوند. این براکت ها با سیم هم رنگ بر روی دندان ها قرار می گیرد . براکت ها اکثرا از استیل ضد زنگ یا سرامیک شفاف تهیه می شود.
-قسمت بعدی سیم ها به شکل یک قوس از براکت ها عبور و به باندها متصل می شوند.این سیم ها معمولا ضد زنگ و امروزه برای ساخت آن ها از تیتانیوم استفاده می کنند.
در واقع کودکان بریس های رنگی را بیشتر دوست دارند. در حالی که بزرگسالان بیشتر از بریس های شفاف استفاده می کنند.
2- فضا نگهدار ثابت : در واقع نگهدارنده فضا یا جداکنندهها حلقههای کشی کوچکی می باشند که بین دندانها قرار می گیرد تا فاصله بین دندان ها ثابت بماند.در اینجا یک باند به یکی از دندان ها در کنار فضا ثابت و سیم از باند به دندان دیگر کشیده می شود.
3- وسایل مخصوص ثابت : در واقع برای کنترل فرو بردن زبان یا مکیدن انگشت شست از این وسایل استفاده می شود. برای بیماران ناراحت کننده است بخصوص وقتی که غذا می خورند.
هربست
وسیلهای می باشد که با هدف اصلاح بایت و بهبود ظاهر و نیمرخ بیمار ساخته شده است. چنانچه دندانهای جلوی بیمار تا روی لب پایین آمده باشد. در این حالت هربست به دندانهای آسیا متصل میشود. هربست از لوله کشویی تشکیل شده است که به هر دو فک بالا و پایین متصل است.
هوک
در واقع این وسیله هوک یا قلاب اتصال کوچکی روی براکت که به کش یا رابر بند متصل میشود. البته هوک به راحتی فنرهای مارپیچی بسته یا هر گونه اتصال جانبی دیگر را محکم می کند و آن را روی سیم در داخل یا خارج دهان متصل کرد.
فنر مارپیچی بسته و باز
این فنر مارپیچی برای حفظ باز کردن یا بستن فاصله بین دندانها بین براکتها و روی سیم قوسی مورد استفاده قرار می گیرد.
باکال تیوب
باکال تیوب قطعه فلزی کوچکی که روی باند بسته و دور دندان آسیا قرار می گیرد.البته این باند دندان آسیا شیارهایی دارند که سیم ارتودنسی، لیپ بامپر یا ضربهگیر لب، فیسبو و دیگر تجهیزات مورد استفاده برای حرکت دادن دندانها را در خود نگهداری می کند.
کش ارتودنسی
اما در مورد این کش ارتودنسی دندان که متناسب با دندانهای بالا و پایین و برای بهبود مورد استفاده قرار می گیرد. این کش ارتودنسی را باید مطابق دستور متخصصانجام شود تا اثر لازم را داشته باشد.
فیس ماسک
این فیس ماسک برای درمان بیمارانی که دندانهای آنها در حالت دیپ بایت است استفاده می شود در واقع برای دندانهای بالا که جلوتر از دندانهای پایین قرار دارند. این دستگاه یعنی فیس ماسک فشار داخلی را به صورت ملایم به دندانهای بالا وارد میکند تا از رشد به قسمت های جلویی فک و دندانهای بالا جلوگیری کند.
فیس ماسک کششی معکوس
فیس ماسک کششی معکوس در واقع برای درمان بیمارانی که دندانهای آنها در حالت آندربایت می باشد استفاده می شود .یعنی دندانهای پایین جلوتر از دندانهای بالا است. در حقیقت این نوع فیس ماسک فشار بیرون را به صورت ملایم به فک و دندانهای بالا وارد میکند تا آنها را به جلو ببرد.
استفاده از وسایل ارتودنسی متحرک برای درمان مشکلات جرئی که شامل : جلوگیری از خوردن انگشت شصت یا اصلاح دندانهایی که کمی کج شده باشنداستفاده می شود. فقط درهنگام تمیز کردن ، غذا خوردن یا نخ دندان برداشته میشوند. البته در حین فعالیت های خاصی مانند کار با ساز بادی یا دوچرخه سواری باید برداشته شوند.
تجهیزات متحرک عبارتند از:
1- الاینرها
این وسیله به جای بریس های سنتی برای بزرگسالان می باشد. این وسیله غیر قابل تشخیص بوده و در صورتی که بیمار دندان های خود را تمیز و یا غذا میخورد می تواند آنها را خارج کند.
2- هدگیر
هدگیر بندی در پشت سر که در جلو یا قوس صورت به سیمی فلزی متصل میشود. علت قرار دادن این قطعه کند کردن سرعت رشد فک بالا است تا به این صورت دندانهای عقب را در موقعیت خود نگه دارد در حالی که دندان های جلو را به عقب می کشد.
3- ضربه گیرهای لب و گونه
این قطعه به طور خاص برای کاهش فشار گونه یا لب روی دندان ساخته میشوند.
4- وسیع کننده کام
وسیله ای است که برای وسیع تر کردن قوس فک بالا می باشد. این دستگاه شامل یک صفحه پلاستیکی که در کام یا سقف دهان تعبیه می شود. اما در مورد این صفحه که دارای پیچ هایی می باشد که روی مفاصل در استخوان ها فشار وارد کرده و آنها را به سمت بیرون حرکت می دهد و به این ترتیب اندازه منطقه پاتال یا سقف دهان را بیشتر می کند.
5- نگهدارنده های متحرک
این نگهدارنده ها روی سقف دهان و برای جلوگیری از حرکت دندان ها به موقعیت های اصلی ساخته شده اند. از این نگهدارنده های متحرک برای متوقف کردن کودکان از مکیدن شصت استفاده میشود.
6- فضا نگه دار متحرک
این فضا نگه دار متحرک می توان به جای فضا نگهدارهای ثابت استفاده شود.
7- Splints یا تجهیزات جابجایی فک
این تجهیزات را در فک بالا یا پایین گذاشته که به بستن درست فک کمک می کنند. اسپلینت ها بیشتر برای سندرم TMJ یا اختلال مفصل گیجگاهی فکی مورد استفاده قرار میگیرد.
پلاک دوقلو
این پلاک دوقلو دیپ بایت با جلو راندن فک پایین و محدود کردن رشد ، به جلوی فک بالا کاهش میدهد. این پلاک متحرک را برای افراد جوانتر و کودکان در حال رشد تجویز میکنند و باید مدت 12 تا 18 ماه از آن استفاده شود.
برچسب ها :
انواع وسایل و تجهیزات ارتودنسی
وسایل ارتودنسی متحرک
وسایل ارتودنسی ثابت
وسایل و تجهیزات ارتودنسی ثابت و متحرک